Wednesday, November 7, 2007

MEKE NI TAGANE

NA MEKE
E na gauna makawa e dau vakayagataki na meke me maroroi kina e so nai tukutuku se i talanoa ka dau qai vakamacakataki ena gauna e lagati kina na meke se sere. E ra dau vuli meke na daunivucu ka talanoataki kina na veika e sa yaco oti. I a ena so na gauna era dau vuli meke na vakaluveniwai ka meketaki na veika e se bera ni yaco.

E dau qai kaburaki nai tukutuku ni dau qai rogoci na qaqa ni meke na i tukutuku ni valu, veitokaitua, na lomalagi, na soko, ira na tamata rogo, vu, na bose, na noda vuravura se ko ira mai bulu. E dau qai qoroi na meke ena kena tuvai vakamaqosa na vosa ni qaqana ni ra dau veidonui vinaka kei na mata ni meke.

Wasewase ni Meke
E so na meke era meketaka ga na tagane ka tu era dau meketaka ga na yalewa ka tu tale ga na kena era dau meketaka ruarua na tagane kei na yalewa.

MEKE NI TAGANE

Meke i Wau se Meke Mada
Oqo e vakatokai me meke rakorako duadua vei ira kece na meke vaka-Viti. Ni dua na soqo levu vakaturaga me vaka na vakasenuqanuqa, e dau qai meketaki kina na meke mada. E dau dua na gauna balavu na kena vulici ka caka na vuli meke ena loma ni rara. E ra dau vakaitaci kece na lewe ni koro se tikina ni dau vulici e dua na meke mada se meke i wau. Kevaka e meke tiko e dua na Turaga se luvena na Turaga, e dau masi kuvui tiko na nona i ukuuku ka dua tani na kenai rairai mai vei ira na kena vo.
Na Wesi
Oqo na meke ka vakayagataki kina na moto.E meke ni veli ka vakavuna na totolo na kena i vukivuki ka vaka me dau tini vakasauri na qaqana ka vaka kina na matana.

Na Meke ni Manumanu

E meke ga ni vakalasalasa ka ra dau vakamurimuri kina na manumanu ena nodrai qasiqasi, dolodolo, kei na i lakolako.

Na Ua Lokaloka
E dau vakamurimuri na ua mai cakau ni dau veitubuyaki na se ni ua. E dau caka vakavosalevu na meke oqo ka so na gauna e ra dau meke talega kina na yalewa dina ga ni meke ni tagane.

Na Ruasa
Na meke oqo e dau dua ga na kena I vakatara ka sega ni vakayagataki kina e dua na ka, na liga ga. E meke liga ka kai naki ni nodra meke na luveniwai na ruasa, ka kainaki ni yalodra na gone lalai ka ra sucu mate se lutu dra.

Na Meke ni Yau
E dau vakayagataki kina na i iri ka duatani na matana main a meke wesi se meke mada.

Na Meke ni Yaqona
Oqo na meke ka dau vakayagataki ena yaqona vakaturaga. E dau caka toka ga kina na vucu ka dau lagati tiko kina na ka e yaco tiko; na talo ni wai ni yaqona, na lewai ni wai ni yaqona, na qarai ni yaqona kei na veika kece e vakayacori ni lose na yaqona vakaturaga.

Na Meke Serevasi
Oqo na meke ka wiliki kina na meke ni vakamoce gone. E wiliki tale ga e ken a meke nodra na gone lalai me vaka na Cavucavu Totodro, Sua na Boto, Karokari Bilo, O Bawa kei na so tale.

Na Cibi i Valu se Yara i Valu
Oqo na meke ga ni yara kau kei na cibi kei na bole. Na bole kei na cibi e yacana na cibi i valu.


Ena qai kuri tale yani...Fijituwawa Research Team

1 comment:

Pita Tuisawau said...

Cola vina Tau! Au sega ni kila se o ni se nanumi au tiko se sega. Tou a kelikeli vata tu mai na veinuku mai Nasigatoka Nadroga kei dua na taciqu o Jim Vosailagi. Vinaka valevu sara na veika o ni sa mai waisea tiko me baleta na meke. Au sa mai tiko qoka e na veiqaravi e na tabana ni vuli veivakarautaki e USP e Port Vila Vanuatu. E se qai oti na neitou open day ka levu kina na neitou meke va viti (meke i wau na tagane ka meke liga na marama)ka vica talega na meke vaidia kei na Rotuma.

Anyway, sa ra tukuna tiko qo na gonevuli me dua na kena varirisalusalu kau google taka sara na kena i balebale dina kau ni kila tu ga vakacaca ka ra sega tale tu ga ni kila na kena ibalebale dina. E veivuke sara vei au na nomudrau page qoka ni vakamacalataka sara taka tu ga na i balebale ni soqo oqo. Vinaka valevu sara tau na veivuke.

E tolu ga na ka au via wasea talega yani Tau me veivuke ga e na page vinaka ni meke qoka. Matai,ni dau daramaki talega e na yava na cibi (keitou a dau dara mai RKS e na mekei wau ka keitou dara tale ike e na Open day). Kenai karua Tau, niu sega ni raica na bati ni vuaka e nai ukuuku, so you might want to add that as well since some old photos have warriors in pigs tasks ka keitou mai vagataka talega vakakina e na neitou meke e Vanuatu e na USP Open day. Kena i katolu ga Tau niu sega ni raica e dua na category ni meke e na page qoka koya e ra dau cakava na neitou mai Balenabelo. O ya na meke i wau ni tagane ia e rua na kena yalewa e rau dau meke kei ira. Na make totoka qoka Tau kau se raica sara e na dua na Adi Nadroga ka a caka kina vua na Kalevu. Ni dau tini na meke qoka e dau qai cici mai e dua na turaga mai muri sara ka kaila mai ka lade tubu ka tau e ketena e matadra saraga na Kalevu. O drau a se bau raica mada se kila e dua na kenai tukutuku? Au dau nanuma tu ga ni ruasa (baleta ni rua na kena yalewa). But it is apparently not. Anyway, Tau, qai wasea mada mai e so na ka o kila me baleta na meke ya.